Top 1000 van de '10s

25

#25 CHVRCHES - The Mother We Share (2013)

In een jaar waarin genregrootheden als Depeche Mode en de Pet Shop Boys met nieuw materiaal kwamen, was het CHVRCHES dat de show stal met hun debuutalbum 'The Bones of What You Believe'. 'The Mother We Share' was in mijn optiek het meest interessante nummer van dat album, mede dankzij het prachtig euforische maar licht melancholische refrein. De betekenis van het nummer hebben ze altijd in het midden weten te houden. Gaat het over twee geliefden? Broer en zus? Of bedoelen ze met the mother we share toch gewoon moeder aarde? Het blijft een mysterie, maar mysteries horen natuurlijk een beetje bij electropop.

25

#24 Snail Mail - Pristine (2018)

Prijsnummer van het geweldige debuutalbum 'Lush' van Snail Mail, geleid door de destijds achttienjarige Lindsey Jordan. Ze stelt typische onzekere vragen als “Don't you like me for me? / Is there any better feeling than coming clean?” en “Who's your type of girl?” en doet dat met emotionele overtuiging. Haar stem is helder en neigt soms naar onzuiver, maar juist dat randje ondersteunt de boodschap zoals dat bij Sia ook het geval is. Tegen de tijd dat we bij de hook zijn (“I won’t love anybody else”) voelen we écht mee met de wanhoop, en weten we dankzij dramatische tekst ineens weer hoe het liefdesverdriet van een tiener daadwerkelijk zwaarder kan voelen dan de wereldproblematiek.

24

#23 Jon Hopkins - Open Eye Signal (2013)

De Britse producer Jon Hopkins werd bekend als toetsenist van Imogen Heap, produceerde voor o.a. Brian Eno en Codplay en bouwde hiernaast rustig aan een succesvolle solo-carrière. Zijn album 'Immunity' was een keerpunt, want breed omarmd door critici en electronica-liefhebbers. Op het intense 'Open Eye Signal' bewijst hij de schoonheid van ambient te kunnen combineren met de dynamiek en opzwependheid van techno, zonder daarin al te simpele keuzes te maken. Ja, het is repetitief en gestaag opbouwend, maar nergens saai. De perfecte balans tussen opgaan in hogere electronische sferen en compromisloos losgaan.

22

#22 Crystal Castles - Not In Love (ft. Robert Smith) (2010)

Een a-typische hit, deze cover van de gedateerde new wave single 'Not In Love' van de glamrockband Platinum Blonde uit 1983. Werd omgetoverd door het Canadese duo Crystal Castles tot een emotionele tegenhanger van 'I'm Not In Love' van 10cc. In beide platen wordt het gevoel van verliefdheid ontkend, maar waar 10cc de twijfel over deze bekentenis zaait door subtiele weemoed, doet Crystal Castles het juist door een overcompenserende rechtlijnigheid - waardoor je ook weet dat het juist wél pijn doet. Met de vocalen van The Cure-icoon Robert Smith, die als geen ander dat wanhopige verlangen kan laten doorklinken, als contrast met de hoge, mysterieuze stem van Alice Glass over de ijskoude, agressief repeterende beat.

21

#21: Big Thief - Not (2019)

Big Thief maakt doorgaans wat ingetogen lo-fi indie rock, maar het nummer ‘Not’ is de meest indrukwekkende grungetrack in jaren. Het begint met een repetitief gitaartje met heldere, kwetsbare vocalen van zangeres Adrianne Lenker. Naarmate het nummer vordert wordt de zang intenser, tot na ruim twee minuten even de bas en drum worden gemute en de vocalen nóg wat naakter worden, voordat we halverwege overgaan op een rauwe, ongecontroleerde en gruizige gitaarsolo die past bij de wanhoop van de tekst kanaliseert. Want hoewel het, zoals ooit in Faith No More’s ‘Epic’, onduidelijk blijft wat nu wordt bedoeld met “it” – voor mijn gevoel beschrijft het treffend de ongrijpbaarheid van een depressie. Je kunt niet aangeven waardóór je je slecht voelt, je kunt alleen aangeven dat het niet al die losse dingen zijn. Donker, grauw en indrukwekkend.

20

#20: The War on Drugs - Under the Pressure (2014)

The War on Drugs was met het succesvolle album 'Lost in the Dream' dé hype van 2014. En niet zonder reden. Adam Granduciel slaagt erin heartland rock naar een nieuw niveau te tillen met het creeëren van sfeervolle, introspectieve songs met een mooie, subtiele rol voor de synthesizer. The Atlantic noemde het ooit "classic rock on MDMA" - en de goede verstaander zal dit herkennen. Ook 'Under the Pressure' is uitgesponnen, maar brengt de luisteraar in extase door de gelaagde sound van piano en gitaar, continu op- en afbouwend. Een prachtige muzikale vertolking van het gevoel van isolement dat je kunt hebben tijdens een eenzame zomernacht.

19

#19: Carly Rae Jepsen - Run Away With Me (2015)

Pure popmuzikale gelukzaligheid, dat is 'Run Away With Me'. Vanaf het eerste echoënde synthloopje tot de passievolle "Baby" waar het refrein mee begint, is dit een verlangend electropopanthem zoals 'Heartbeat' van Annie dat in het voorgaande decennium was. Het beeld van samen met je geliefde tijd doorbrengen in een auto, rijdend door een grote stad - in felle straatverlichting, maar toch ook binnen de privacy van je eigen bubbel - roept een gevoel op zoals de film Lost In Translation dat ook ooit deed. Hand in hand kijkend naar het vuurwerk, elkaar even die blik geven en jezelf met z'n tweeën al zwevend door het grote sterrenstelsel wanen. Een klein, eenvoudig popliedje dat groots en weids aanvoelt en een universeel gevoel opwekt.

18

#18: Gil Scott-Heron & Jamie XX - I'll Take Care of U (2011)

Waarschijnlijk veel bekender door de sample die Drake gebruikte in zijn single 'Take Care' met Rihanna, had 'I'll Take Care of U' op zichzelf al een lange geschiedenis voordat het in 2011 in deze versie historie schreef. Gil Scott-Heron, vooral gewaardeerd om zijn spoken word, bracht vlak voor zijn dood in 2010 het album 'I'm New Here' uit, waarop ook de bluescover 'I'll Take Care of You' van Bobby Bland uit 1959 stond. De hele plaat werd geremixt door Jamie xx (van The xx) in 2011 en uitgebracht als 'We're New Here' - en dit album werd een mijlpaal in de post-dubstep. We waren Skrillex en co wel even zat en James Blake had al laten zien hoe magisch stiltes kunnen contrasteren met het sterk op bastonen leunende dubstep. Het introspectieve 'I'll Take Care of U' pakt alle subtiliteit van het genre en mengt het met doorleefde gemijmer van Scott-Heron. Een schot in de roos.

17

#17: Beyoncé - Freedom (ft. Kendrick Lamar) (2016)

In het jaar waarin we afscheid moesten nemen van de eerste zwarte Amerikaanse president ten faveure van een xenofobe populist die vrouwen ziet als object, was het Queen Bey die minderheden en onderdrukten op weergaloze wijze laat zien dat het nóóit te laat is om de strijd op te geven. Het album 'Lemonade' is eigenlijk een conceptalbum over de vreemdgaande Jay-Z en alle emoties die je kunt doormaken in zo'n moeilijke periode, waarvan veel gevoelens ook op grote, politeke thema's als slavernij kunnen worden geprojecteerd. 'Freedom' gaat over het opstaan nádat je een klap in je gezicht hebt gehad, het vinden van een manier om zelfvertrouwen en eigenwaarde terug te vinden, om de strijd aan te kunnen gaan - of dat nu op persoonlijk niveau is of op macro-niveau. Krachtig, heftig en raak - empowerment to the max.

16

#16: The Black Keys - Little Black Submarines (2012)

De kroon op het werk van The Black Keys, die op een zeker moment de eenzame vlaggendragers leken te zijn van ouderwetse rockmuziek, is het epische 'Little Black Submarines'. Waar het ingetogen begint als een soort kruising tussen 'House of the Rising Sun' en 'Stairway to Heaven', gaat het halverwege helemaal los met een bluesy gitaarriff. Net als bij alle rockklassiekers is de betekenis ambigue - het lijkt op het eerste gezicht "gewoon" te gaan over hartzeer ("A broken heart is blind") maar in dit soort liedjes is een drugsreferentie nooit ver weg - gaat "Put me back on the line" niet gewoon over een genotsmiddel? Hoe dan ook, 'Little Black Submarines' is een bij vlagen rauw en ongecontroleerd meesterwerkje.

15

#15: Daft Punk - Touch (ft. Paul Williams) (2013)

'Touch' is het a-typische emotionele middelpunt van het geweldige album 'Random Access Memories'. Ingeklemd tussen twee dansbare, herkenbaar gestructeerde popsongs ('Get Lucky' en 'Lose Yourself to Dance') is 'Touch' op alle vlakken niet logisch: van het haast gesproken intro van Paul Williams, tot het musical-achtige intermezzo, tot de robot-breakdown - alles verrast. Aan het einde komt het allemaal samen, als blijkt dat de zingende robot symbool staat voor een bewustgeworden android - 'Blade Runner' of 'Westworld' all over again. 'Touch' gaat dan wel over artificieel leven, maar is emotioneel wispelturig zoals alleen mensen dat kunnen componeren.

14

#14: Billie Eilish - Bury a Friend (2019)

Depressieve muziek over tieneronzekerheden is van alle tijden – wij dertigers hadden vroeger Avril Lavigne en Evanescence – maar Billie Eilish, tienerster en postergirl van Generatie Z, gaat op 'bury a friend' een stapje verder door de confrontatie met haar eigen demonen op te zoeken. Daarbij kun je tot de conclusie komen dat je er klaar mee bent (“I wanna end me”) maar onzeker worden op het moment dat je je realiseert dat je niet weet wat daarna komt (“When we all fall asleep / Where do we go?”). Zware thema’s, maar gebracht met een lichtvoetigheid waar zóveel zelfvertrouwen uit spreekt dat je er niet anders dan een diepe buiging voor kunt maken. En dat ze dat doet op een fantastisch minimalistische electropopbeat met fluisterende ASMR-triggerende vocalen – ook dat past in de tijdsgeest – maakt het alleen nog maar meer likable.

13

#13: Ronnie Flex - Energie (ft. Frenna) (2017)

Natuurlijk was 'Drank & Drugs' in 2015 al een hit, won New Wave de Popprijs in 2016 en bereikte alles wat TopNotch uitbracht toen al miljoenen views op YouTube. Wat de Nederhop echter nog miste was een alom gewaardeerde, radiovriendelijke hit waar ook je oma op wilde dansen. En toen kwam begin 2017 'Energie' uit, als voorloper van het langverwachte tweede album 'Rémi' van Ronnie Flex. Ontzettend toegankelijk, want zonder al teveel aanstootgevende straattaal, maar met een enorm aanstekelijk refrein en een dansbaar ritme. Ga eens op een feestje met voldoende jongeren staan en kijk hoeveel mensen in het begin "Normaal doe ik dit niet..." inzetten. Ik bedoel maar.

12

#12: Kendrick Lamar - King Kunta (2015)

'King Kunta' is wat mij betreft het hoogtepunt van al het moois dat Kungfu Kenny in de '10s heeft gemaakt, omdat het zo mooi illustreert waar hij voor staat. Aan de ene kant is hij een haast activistische rapper, die gevoelige thema's niet schuwt; waarbij hij zijn opvattingen slijpt aan de grote helden uit de geschiedenis. Ook hier, waar hij slavernij als thema kiest en Kunta Kinte uit de tv-serie Roots op een voetstuk plaatst als standvastig Afro-Amerikaan die vecht voor zijn identiteit. Aan de andere kant is Kendrick Lamar ook een populist die massa's kan bespelen alsof het niets kost: 'King Kunta' is funky, opzwepend en het ritmische rappen van Kendrick is bij vlagen legendarisch.

11

#11: David Bowie - Lazarus (2016)

'Lazarus', afkomstig van het laatste album van David Bowie, is een donkere compositie over doodgaan, vernoemd naar de Bijbelse figuur die uit de dood werd opgewekt door Jezus. Muzikaal is het ook een bijzondere reis; een The Cure-achtige basgitaar, een randje electro (zo geliefd bij Bowie sinds zijn tijd in Berlijn) en een prominente rol voor een warme saxofoon die niet té experimenteel is, maar wel precies de juiste edge geeft. Hij klinkt weemoedig, fragiel haast, wanneer hij zingt: “Ain’t that just like me?”. Alsof hij nog éven bevestiging zoekt dat hij het allemaal wel goed heeft gedaan. Dat heeft ‘ie. Het gehele album is een fabuleuze zwanenzang, en zal hem (ondanks al zijn zonden) ongetwijfeld toegang tot de muziekhemel hebben verschaft.